Jak kupić pierwszy samochód?

Kupno pierwszego samochodu jest dość sporym problemem szczególnie dla młodych kierowców, ponieważ nie mają oni odpowiedniego doświadczenia. Nie chodzi tu tylko o sprawdzenie stanu technicznego pojazdu, ale także o aspekty prawne, czyli ściślej mówiąc czy auto nie jest przedmiotem zastawu w banku lub urzędzie skarbowym, a także czy OC jest na bieżąco płacone. W tym artykule przedstawię kilka wskazówek dotyczących sprawdzenia samochodu przed jego kupnem, a także kilka informacji dotyczących zawarcia transakcji między osobą sprzedając, a kupującym.

Nie daj się zwieść pierwszym wrażeniom

Kupno pierwszego samochodu to niemały problem, ale także duże przeżycie zwłaszcza dla młodego kierowcy. Można wtedy zapomnieć o tym co najważniejsze, a mianowicie o porządnym sprawdzeniu auta nie tylko pod względem technicznym. Dlatego ważne jest, żeby nie dać się zwieść temu pierwszemu wrażeniu - ale super, biorę!, tylko dobrze sprawdzić pojazd i jego historię. Zapobiegniemy wtedy przykrym niespodziankom typu zaległe składki OC. Uwaga! Jeśli masz zamiar kupić samochód na giełdzie, uważaj na auta pochodzące z kradzieży, ponieważ takie najczęściej sprzedawane są na giełdach. Szczególną uwagę zwróć na cenę - czy nie jest zbyt atrakcyjna.

Sprawdź dokumenty

Przed przystąpieniem do oglądania i sprawdzania auta warto rzucić okiem na dokumenty, bo po co mamy tracić czas na żmudne sprawdzanie auta, jeśli okaże się, że brakuje do niego niezbędnych dokumentów? Sprawdź następujące dokumenty:

• Sprawdź dowód rejestracyjny i porównaj dane osobowe z danymi z dowodu osobistego;
• Sprawdź zgodność numeru nadwozia z numerem wpisanym do dowodu rejestracyjnego;
• Sprawdź ważność polisy OC;
• Sprawdź ważność przeglądu;
• Sprawdź kartę pojazdu, jeżeli była wydana;
• Sprawdź też kiedy wygasa homologacja instalacji gazowej, jeżeli auto jest w taką wyposażone (bez ważnej homologacji instalacji LPG nie otrzymasz pieczątki przeglądu);

Sprawdzenie stanu prawnego pojazdu

Jeśli dokumenty są kompletne, a dane się zgadzają, przechodzimy do kolejnego kroku. Na tym etapie sprawdzamy stan prawny pojazdu w bazie Centralnej Ewidencji Pojazdów na stronie https://www.historiapojazdu.gov.pl. Po wpisaniu numeru rejestracyjnego, numeru VIN oraz daty pierwszej rejestracji otrzymamy bezpłatny raport z Centralnej Ewidencji Pojazdów. W bazie tej gromadzone są dane od momentu pierwszej rejestracji pojazdu w Polsce, a są to między innymi informacje:

• czy aktualnie pojazd nie jest oznaczony w bazie jako kradziony;
• dane techniczne pojazdu;
• odczyt licznika zarejestrowany podczas badań technicznych;
• czy posiada ważne ubezpieczenie OC;
• województwo rejestracji oraz liczbę właścicieli;

Sprawdzanie samochodu wewnątrz

Po sprawdzeniu dokumentów oraz danych w bazie CEP, można przejść do kolejnego etapu, a mianowicie do oglądania/sprawdzania samochodu. Obojętnie od której strony zaczniesz, powinieneś zrobić to dokładnie. Przyjmijmy, że zaczynasz sprawdzanie auta od wewnątrz, a więc zacznij od sprawdzenia luzów kierownicy pamiętając, że maksymalny luz w przekładni kierowniczej wynosi 10 stopni. Jeśli przykładasz dużą wagę do przyjemnego zapachu w samochodzie i zaważy to o kupnie lub nie, zerknij do popielniczki, jeśli nie została wcześniej wyczyszczona i jest w niej popiół z papierosa oznacza to, że w samochodzie było palone. Dym z papierosa jest trudny do usunięcia, więc nawet powinno to się dać wyczuć szczególnie osobie niepalącej. Jeśli regularnie i przez dłuższy czas były w aucie palone papierosy, zapachu dymu będzie trudno się pozbyć. W kolejnym kroku można sprawdzić alternator, aby to zrobić przekręć kluczyk w stacyjce, powinna zapalić się kontrolka ładowania, która następnie powinna zgasnąć po rozruchu auta. Kolej na sprawdzenie świateł (zapal je i wyjdź, by sprawdzić, czy świecą), klaksonu i innych urządzeń auta, które można sprawdzić od środka. Jeśli auto posiada elektryczne szyby oraz lusterka także nie zapomnij o ich sprawdzeniu.

Sprawdzanie samochodu z zewnątrz

Po dokładnym sprawdzeniu samochodu od wewnątrz pora na sprawdzenie go od strony zewnętrznej. Zacznij od sprawdzenia stanu lakieru, aby to zrobić użyj miernika grubości lakieru, który warto mieć przy sobie. Mierniki takie dostępne są np. na Allegro już od 20 zł. Jeśli lakier jest w porządku możesz przejść do sprawdzania silnika. Podnieś maskę, sprawdź poziom płynów, a szczególnie oleju, przypatrz się także, czy nie ma śladów jakichś wycieków. Uwaga! jeśli komora silnika jest zdumiewająco czysta może oznaczać to jej wcześniejsze wyczyszczenie, celem ukrycia śladów wycieków. Odpal auto, zwróć przy tym uwagę jak długo musisz kręcić alternatorem, aby samochód zapalił. Auto powinno załapać w ok. 1/2 s. Podejdź do komory silnika i posłuchaj jak on chodzi, praca silnika powinna być równa i bez żadnych niepokojących dźwięków.

Jazda próbna

Nadeszła wiekopomna chwila, a mianowicie czas na pierwszą, próbną jazdę samochodem. Na tym etapie można sprawdzić m.in. działanie hamulcy, układu kierowniczego w ruchu oraz stanu zawieszenia. W czasie ruszania nie powinny występować żadne stuki i skrzypienia, jeśli takowe występują oznacza to, że coś jest nie tak, a przyczyn tego może być wiele, np. problem z przegubami. Na tym etapie można też sprawdzić działanie hamulca ręcznego, możesz zrobić to jadąc powoli i zaciągając ręczny.

Mam nadzieję, że wskazówki, które tu wypisałem ustrzegą Cię przed zakupem uszkodzonego auta, ale jednak nie zastąpią one fachowej porady mechanika. Dlatego jeśli chcesz mieć pewność, że nie kupisz auta, które po tygodniu jazdy zacznie się sypać, zainwestuj kilka złotych w pomoc mechanika, który dokładnie zbada auto, albo poproś kogoś kto zna się na rzeczy o pomoc w sprawdzeniu auta przed kupnem. Pamiętaj, jeśli masz jakieś wątpliwości lepiej zrezygnować z kupna, niż potem żałować.

Zakup, czyli podpisanie umowy

Jeśli auto, które chcesz kupić jest w pełni sprawne i zdecydowałeś się na jego kupno, możesz przejść do zapoznania się z umową kupna-sprzedaży, którą Ty - kupujący oraz zbywca będziecie musieli podpisać. Umowa sporządzana jest w 2 egzemplarzach - jedna kopia dla Ciebie, druga dla zbywcy. Pamiętaj, aby dokładnie zapoznać się z umową, by po fakcie jej podpisania nie okazało się, że jest ona na Twoją niekorzyść. Po podpisaniu umowy zbywca musi przekazać Ci następujące dokumenty: dowód rejestracyjny, kartę pojazdu, jeżeli była wydana, polisę OC oraz inne (jeżeli posiada) dokumenty do auta, np. faktury i rachunki za naprawy i wymieniane części.

Po zakupie

Podpisałeś już umowę, jesteś szczęśliwym (mam nadzieję) posiadaczem swojego pierwszego samochodu, ale niestety poprzedni wysiłek związany ze sprawdzaniem samochodu to nie wszystko. Teraz czekają Cię wizyty w urzędach, m.in. w urzędzie skarbowym. Dlaczego w urzędzie skarbowym? Przy zakupie auta od osoby prywatnej musisz wypełnić i przedłożyć w US podpisany przez Ciebie druk PCC-3 oraz wpłacić podatek w wysokości 2% wartości auta. Na uregulowanie tego podatku masz 14 dni od daty nabycia samochodu. Druk PCC-3 możesz pobrać ze stron Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl/media/4135/pcc-3-05-012.pdf) lub uzyskać bezpośrednio w US. Następnie powinieneś udać się do biura ubezpieczeń, w którym aktualnie ubezpieczone jest auto i przepisać polisę na siebie lub wypowiedzieć umowę z aktualnym ubezpieczycielem i ubezpieczyć auto u innego wedle uznania. Pamiętaj tylko, że auto musi być ubezpieczone ciągle i jeśli wypowiesz umowę OC z aktualnym ubezpieczycielem, musisz w tym samym dniu zawrzeć u innego. Uwaga! jeśli nie wypowiesz umowy najpóźniej 1 dzień przed jej końcem, zostanie ona automatycznie przedłużona u aktualnego ubezpieczyciela o kolejne 12 miesięcy, co wiąże się z obowiązkiem opłacenia składek. W kolejnym kroku musisz przerejestrować auto na siebie. W tym celu udaj się do wydziału komunikacji właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania z wnioskiem o rejestrację. Wniosek taki możesz pobrać z internetu lub uzyskać w Wydziale Komunikacji. Przy rejestracji oprócz wniosku będziesz musiał przedstawić: dowód osobisty, umowę kupna-sprzedaży - jako dowód, że jesteś właścicielem pojazdu, kartę pojazdu, jeżeli była wydana (niekiedy przy braku karty pojazdu są problemy z zarejestrowaniem go), aktualny dowód rejestracyjny. Rejestracja będzie Cię kosztować około 170 zł. Przy odbieraniu dowodu rejestracyjnego będziesz musiał okazać dowód osobisty, ważną polisę OC oraz zwrócić tymczasowy dowód rejestracyjny, który otrzymałeś przy składaniu wniosku.